به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «درآمدی به فهم عقل‌گرایی» ترجمهٔ یکی از آثار مجموعهٔ فهم جنبش‌های فکری در اندیشه مدرن است. نویسندهٔ این کتاب، چارلی هیونِمَن، استاد دانشگاه ایالتی یوتا، سه تن از فیلسوفان شاخص جنبش عقل‌گرایی را برگزیده تا ضمن ارائه توضیحی مختصر و روان از فلسفه آنها، سرشت جنبش عقل‌گرایی را تبیین کند.
نویسنده بر آن است که دوگانهٔ رایج عقل‌گرایی‌تجربه‌گرایی عمیقاً ناصواب است و حد و مرز قاطعی میان این دو جنبش وجود ندارد. با این حال می‌کوشد وجه مشترک فیلسوفان معروف به عقل‌گرا را تبیین کند، و از اختلافات مهم آنها در اخلاق، سیاست و الاهیات پرده بردارد.
خواننده با مطالعه این کتاب با سه فیلسوف مهم عصر مدرن (دکارت، اسپینوزا، لایب‌نیتس) آشنا می‌شود و فهم جامع و در عین حال مختصری از همهٔ حوزه‌های اندیشگی آنها (متافیزیک، معرفت‌شناسی، اخلاق، سیاست و الاهیات) به دست می‌آورد.
سه فیلسوف بزرگ دوران سازی که در جنبش عقل گرایی شرکت دارند – دکارت، اسپینوزا، لایب نیتس – چشم اندازهای مبتکرانه و بی‌نظیری در خصوص جهان گشودند. با این حال، آثار آنها چنان دشوار است که خوانندگان خود را حین مطالعه آن در مخمصه می‌یابند. «درآمدی به فهم عقل گرایی» راهنمایی است برای هر کس که می‌خواهد برای نخستین بار این اندیشمندان را مطالعه کند.
«درآمدی به فهم عقل گرایی» قفل نظام متافیزیکی دشوار آنها را می‌گشاید، نظامی که شگفت انگیز، قانع کننده و گه گاهی عجیب نیز هست. کتاب حاضر همچنین مواضع بحث انگیز آنها را در باب مسائل اخلاقی، سیاسی و دینی تبیین می‌کند. این تحقیق با بحثی درباره نگرش‌ها و مضامین کلی مشترک بین این سه فیلسوف آغاز می‌شود، و با تحلیل میراثی که برای سایر فلاسفه بر جای گذاشته‌اند به انجام می‌رسد.
فهرست کتاب عبارت است از:
– مقدمه مترجم
– پیش‌گفتار مؤلف بر ترجمه فارسی
– سپاس‌گزاری
– کوته نوشت نام آثار
– مقدمه مؤلف
– فصل اول: جهان دوگانه دکارت
– فصل دوم: اخلاقیات و رساله انفعالات نفس دکارت
– فصل سوم: جوهر واحد اسپینوزا
– فصل چهارم: اخلاق، سیاست و دین اسپینوزا
– فصل پنجم: جهان مونادهای لایب نیتس
– فصل ششم: عدالت و آزادی لایب نیتس
– خاتمه
– منابعی برای مطالعه بیشتر
– کتابنامه
– کتابنامه مترجم
– واژه نامه
– نمایه
در بخش پیش‌گفتار مؤلف بر ترجمه فارسی این اثر آمده است: «جان کلام عقل‌گرایی، این است که جهان و ذهن انسان ساختار مشترکی دارند. باور جازم آنها بر این است که وقتی تفاوت‌های بومی مرتبط با دین، سیاست، زبان و فرهنگ را آشکار می‌کنیم. چند ساختار مهم باقی می‌ماند که هم رهنمای تفکر ماست وهم حد و حدود جهان را مشخص می‌کند. ریاضیات اولین نمونه از آن دسته از حقایقی است که با غمض نظر از تفاوت‌های بومی صادق است. فیلسوفان عقل گرا بر آنند که افزون بر ریاضیات، حقایق مفهومی دیگری نیز وجود دارند که تبیین می‌کنند اشیا چگونه باید باشند. در دل عقل گرایی روحیه خوش بینی در خصوص دامنه دستیابی عقل انسان، صرف نظر از موقعیت مکانی آن عقل، وجود دارد.
باری هنگامی که مطلع شدم این کتاب به فارسی برگردان شده، بسیار شادمان شدم. فیلسوفانی که من در صدد توضیح آنها برآمدم دکارت، اسپینوزا و لایب نیتس فقط عقل گرایان اروپا و گزیده‌ای کوچک از آنها هستند، البته زبان فارسی در دامنه گسترده‌ای زا دانشمندان و فلاسفه برجسته را در بر می‌گیرد که شمار زیادی از آنها عقل گرا بودند. محققانی فاضل‌تر قادرند درباره تفاوت‌ها و نقاط اشتراک میان آنها قلم بزنند و همچنین روابط مفهومی این فیلسوفان را با دسته کوچک‌تری از فیلسوفانی که من از آنها سخن گفتم آشکار کنند.
اگر ترجمه کتاب کوچک من به فارسی بتواند به دیگران کمک کند تا به چنین محققانی بدل شوند و این روابط ارزشمند را استخراج کنند و در دریای ژرف عقل گرایی تأمل کنند، همین پاداش بسیار گرانبهایی برای کار من خواهد بود.»
«درآمدی به فهم عقل‌گرایی» تألیف چارلی هیونِمَن با ترجمه ایمان عباس‌نژاد به همت انتشارات کتاب طه در مردادماه سال جاری در ۲۵۶ صفحه به بهای ۵۰ هزار تومان منتشر شد.